اسید سیتریک آبدار (اسید سیتریک هیدراته)، یک ترکیب آلی یا اسیدی ضعیف از گروه اسیدهای هیدروکسی کربوکسیلیک است.
اسید سیتریک هیدراته با سنتز شیمیایی از تخمیر لیمو، شکر یا هیدرولیز نشاسته با کشت کپک در آزمایشگاه به دست میآید.
یکی از مواد شیمیایی پرکاربرد در جهان به حساب میآید و بالغ بر 6 هزار تن از این محصول در دنیا تولید و مصرف میشود. نزدیک به 70 درصد از تولید اسید سیتریک آبدار در صنایع غذایی، با هدف حفظ PH و افزایش ماندگاری ویتامینها و مواد غذایی مصرف میشود.
خواص و ویژگیها
فرمول مولکولی C6H807.H2O و قابلیت حلالیت بالا در آب و اتانول، پایدار و غیر سمی بودن، ویژگیهای شیمیایی اسید سیتریک آبدار است.
به صورت کریستالهای بی رنگ یا نیمه شفاف یا به صورت پودر بلوری سفید و فلورسنت در بازار موجود است. مونوهیدرات اسید سیتریک بی بو است و طعم اسیدی فوی دارد. همین طعم باعث کاربرد فراوان این محصول در محصولات خوراکی بخصوص نوشیدنیها شده است.
با ساختار کریستالی متعامد در هوای خشک و دمای 40 تا 50 درجه سانتی گراد، آب تبلور خود را از دست میدهد و در دمای 75 درجه سانتی گراد نرم و نزدیک به 100 درجه سانتی گراد (94 درجه) ذوب میشود.
جالب است بدانید؛ اسید سیتریک بصورت طبیعی در بسیاری از مواد غذایی بخصوص مرکبات وجود دارد.
کاربردهای اسید سیتریک هیدراته
از این محصول مفید در صنایع گوناگونی استفاده میشود که در ادامه رایجترین و مهمترین آنها را با شما به اشتراک گذاشتهایم:
صنایع غذایی:
اسید سیتریک آبدار به عنوان یک تنظیمکننده اسیدیته، در صنایع تولید مواد خوراکی استفاده میشود. در تولید سوسیس و کالباس نیز از این اسید به عنوان ماده نگهدارنده استفاده میشود.
در آب میوهها یا هر نوشیدنی دیگری و حتی آب نباتهایی که به طعم ترش نیاز دارد، اسید سیتریک آبدار نقش ایجاد این طعم را ایفا میکند.
- تنظیم کننده اسیدیته غذا: در صنایع تولید مواد خوراکی، این اسید به عنوان یک افزودنی برای تنظیم سطح pH و اسیدیته مورد استفاده قرار میگیرد.
- آنتیاکسیدان: اسید سیتریک آبدار نقش آنتیاکسیدان را نیز ایفا میکند.
- افزودن طعم اسیدی یا ترش: این ترکیب به عنوان یک ماده نگهدارنده طبیعی استفاده میشود.
- ماندگاری ویتامینها و مواد مغذی: با کاهش PH، ماندگاری برخی ویتامینها و مواد غذایی را افزایش میدهد.
کشاورزی و دامپروری:
در کشاورزی برای کنترل PH خاک و در دامپروری در زمان تولید خوراک دام کاربرد دارد.
صنایع آرایشی و بهداشتی:
این اسید در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی به عنوان یک ترکیب ضد باکتریایی مورد استفاده قرار میگیرد.
محصولات پاک کننده:
در تولید برخی محصولات رسوب زدای کتری، شیرآلات و ماشینهای ظرفشویی و لباسشویی کاربرد دارد و در برخی محصولات پاک کننده برای از بین بردن بوی بد سرکه استفاده میشود.
صنایع دارویی:
در تولید پمادها و کرمها نیز از این ماده شیمیایی استفاده میشود.
صنعت:
در تولید چسب، درزگیر، کاغذ، جوهر و … از این محصول بهره میبرند.
به طور کلی، اسید سیتریک آبدار یک ماده مفید در صنایع غذایی و بهداشتی است که به تنظیم کردن طعم، اسیدیته و افزایش ماندگاری محصولات کمک میکند.
روشهای تولید
اسید سیتریک آبدار به دو روش تولید میشود:
تولید جوهر لیمو به روش تخمیر از طریق ارگانیسمها:
این روش اکنون در جهان تولید اسید سیتریک هیدراته حدود ۱.۶ میلیون تن در سال را تخمین میزند، که ۹۹٪ آن از طریق تخمیر میکروبی انجام میشود.
چندین گونه میکروبی شناسایی شدهاند که قادر به جمعآوری اسید سیتریک در طی متابولیسم اولیه در چرخه اکسیداسیون یا تخمیر هستند.
این میکروارگانیسمها در هنگام ایجاد سیتریک اسید از قند تغذیه میکنند.
روش تولید صنعتی:
این روش نیز برای تولید اسید سیتریک آبدار استفاده میشود.
تفاوت اسید سیتریک خشک و آبدار
تفاوت اصلی اسید سیتریک آبدار یا هیدراته با اسید سیتریک خشک در وجود آب تبلور در شبکه بلوری و روش تولید آنهاست.
این دو محصول با توجه به کاربردهای گوناگوی که دارند توسط بازرگانی رز شیمی پویا وارد و بفروش میرسند.
خرید و قیمت
برای دریافت قیمت، آنالیز،نمونه تستی و خرید اسید سیتریک سفارش خود را ثبت کنید یا با ما تماس بگیرید.
نکات ایمنی
اسید سیتریک با توجه به اینکه در مرکبات نیز وجود دارد و محصول پایداری است، انبارداری آسانی دارد اما با این وجود به دلیل خاصیت اسیدی از تماس این محصول با چشم و دست خودداری کنید.
این اسید باعث تحریک پوست و چشم میگردد، پس از تماس با پوست و چشم با آب ولرم محل تماس را شستشو دهید.
با وجود خوراکی بودن این محصول اما مصرف بالای آن باعث دل درد و استفراغ میشود، پس از بروز مشکل با مصرف آب فراوان و مراجعه به پزشک از بروز مشکل جلوگیری کنید.
اسید سیتریک با وجود پایداری در مجاورت حرارت و شعله، احتمال اشتعال و انفجار بهمراه تولید گازهای سمی را دارد. بنابراین نکات ایمنی را در انبارداری این محصول رعایت کنید.